112
ŞAGİRD NAİLİYYƏTLƏRİNİN QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ Qiymətləndirmənin əsas məqsədi təlim və tədris
prosesini istiqamətləndirməkdir.
Qiymətləndirmənin nəticələrindən təhsilin səviyyəsini
yüksəltmək, əldə olunmuş nailiyyətlər haqqında məlumat
toplamaq, müəllimin, şagirdin, kurrikulum uğurlarını müəyyən
etmək, şagird nailiyyətlərini müqayisə etmək üçün istifadə
olunur.
Ənənəvi olaraq şagirdlərin qiymətləndirilməsində
onların əldə etdikləri bilik, bacarıq və vərdişlər götürürlür.
Bunların qiymətləndirilməsi üçün istifadə olunan əsas formalar
yoxlama yazı işləri və şifahi cavablardır. Ənənəvi təhsildə iki
qiymət növü var: cari və yekun qiymət. Cari (gündəlik) qiymət
ayrı-ayrı mövzu və bölmələrin şagird tərəfindən mənimsənil-
məsini yoxlayır. Yekun qiymət isə tədrisin nəticələrini ümumi-
ləşdirir. qiymətləndirmə daha çox kəmiyyətcə aparılır.
Yeni qiymətləndirmə sistemi şagirdin yalnız biliyinin
qiymətləndirilməsini nəzərdə tutmur. Yeni sistemdə şagird
nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi, biliklərə yiyələnmə qabiliy-
yəti, onlardan istifadə etmək, nəticə çıxarmaq bacarığı haqqında
məlumatların toplanması və təhlili prosesidir. Şagird nailiyyət-
lərinin qiymətləndirilməsində məqsəd şagirdin irəliləyişlərinin
(eləcə də geriləmələrinin) izlənilməsi və nəticələrinə əsasən təlim
prosesində qərarların qəbul edilməsi və bu nəticələr barədə
valideynlərə informasiya verilməsidir.
Yeni qiymətləndirmə sistemində yalnız şagird nailiy-
yətləri (onlar nəyi bilir, bacarır və ya nəyə qadirdir) deyil, həmçi-
nin bu nailiyyətlərə çatmaq üçün şagirdin fəaliyyəti (şagird necə
öyrənir, düşünür, davranır) qiymətləndirilir.
Şagird nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi çox geniş və
əhatəli prosesdir. Bu proses sadəcə şagirdin nail olduğu təlim
113
nəticələrinin səviyyəsini müəyyənləşdirməyə deyil, bütövlükdə
təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə xidmət edir. Başqa sözlə,
qiymətləndirmə keyfiyyəti idarə edən mühüm bir amil kimi
meydana çıxır.
