Ersitesi basimevi 1988 konya
c) Mâtüridî'de Kaza ve Kader Anlayışı
Yüklə 1,19 Mb.
|
c) Mâtüridî'de Kaza ve Kader Anlayışı:Fahreddin er-Râzî, İbrahim Bâcurî'nin 542verdikleri bilgiler Mâtüridî'-nin görüşlerini aksettirmektedir. Küfür İlâhî Kaza ile temasta oluştur. Biz İlâhî Kazaya rıza göstermeliyiz. Takdir edilmiş, meydana gelmiş olan şeye değil. Küfrün iki yönü vardır. O, bir yönüyle Allah'a nisbet edilir. Allah"'îrr?riikmetine binaen küfür, onun yaratmasıyladır. O mülkünde dilediğini yapar. Küfür bir başka yönden insana nisbet edilir. O insanın kesb ve ihtiyarıyla ona sıfat olarak meydana gelir. 543 Ayrıca Allah'ın kazasına rıza göstermek, bu sıfatın icabına rıza olarak anlaşılmalıdır. Bundan dolayı Allah'ın kazasına rıza, küfür değil taat olur. Çünkü zaman ve mekânda oluşuna, meydana gelene rıza gösterilmiş oluyor. 544 Louis Gardet, Kaza ile Kader ve takdir edilen şey arasında ortaya konan bu farklı anlayışı Allah'ın ilmine bir isnad olarak kabul ediyor. Zira Mâtüridî, Kaza ve Kader meselesini Allah'ın ilim sıfatı ile izaha çalışıyordu. Kaza sadece irade sıfatından değil; Allah'ın ilim sıfatından da çıkar. Çünkü Allah'ın ilmi insanın ihtiyarına mütevakkıftır, dayanır. 545 Mâtüridî, Kaza ve Kader meselesini Allah'ın ilim sıfatına bağlamakla bir yandan insanın hürriyetini kurtarıyor, diğer yandan bu ince ve nazik meseleye psikolojik bir istikamet vererek problemi çıkmaza sokmuyor. Çünkü Mâtüridî, Mu'tezile ve Eş'arî'den daha zeki idi. 546 Onun meseleye yaklaşımı, ilâhî yaratma İle insanî yapma arasında fark gözetme şeklide idi. Bugün gayet iyi biliyoruz ki zaman ve mekân kavramları nisbîdir, izafîdir. Zaman, yer küremizin kendi ve güneşin etrafında dönmesiyle meydana gelir. Cismin hareketine, mekânda yer değiştirmesine bağlıdır, maddidir, madde ise, bir bakıma enerjiden ibarettir ve zaman kavramının geçerliliği insan içindir. Mekân kavramı hususunda da aynı şeyi söylemek mümkündür. Onun da geçerliliği yeryüzü insanı içindir. Her iki kavram, güneş sistemi dahilindeki insan yaşayışına tatbik edilir. Bu sistemin dışına çıkıldığında yeni zaman ve mekân kavramları bulmak gerekecek; ölçü birimleri tamamen değişecektir. Meseleye bu açıdan bakıldığında Allah'ın katında zaman ve mekândan söz edilmez. O'nun katında, insan için sözkonusu olduğu gibi, zaman ve mekân birimleri yoktur. O, mutlak varlıktır. O halde Yüce Allah, dünü, bugünü, yarını aynı ölçü ve oranlarda bilir. O taktirde Allah'ın Kaza ve Kader meselesinde ve bu ana meseleye bağlı diğer insanın fiillerini ilgilendiren -insanın saîd ve şakî olacağı gibi- yan meselelerde Allah'ın mutlak ilminin insanı ve ona verilmiş hür iradeyi kuşatması tabii olur. Allah'ın ilmi, İnsanı ve yapacağı işleri çepeçevre sarmış ve her yandan kuşatmıştır. İnsan Allah'ın ilminin dışında bir şey yapamaz. Gerçekte itim bilinene tâbidir. Vuku bulacak hâdiselerin önceden takdir edilmesi demek olan Kaderi ve o fiillerin anı geldiğinde vuku bulması, iş haline gelmesi demek olan Kazayı, Mâtüridî'nin bu şekilde ilim sıfatıyla izaha çalışması konuya esneklik getirmektedir. Bu yaklaşım tarzında sertlik ve katılığın yerini itidal almakta ve insanın hürriyetini kurtarma çabası özellikle kendini göstermektedir. Bununla birlikte Mâtüridî okulunun Kur'an nassını bir kenara bıraktığı söylenemez. Bizzat Mâtüridî böyle bir anlayışı Kur'an'dan almakta, gerek Kitabu't-Tevhid'de ve gerekse "Te'vilât" adlı Kur'an tefsirinde buna ihtimam göstermektedir. ardır. 547 1 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 2 Bkz. Tevbe, 9/6. 3 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 3-4. 4 Curcani, Ta'rifat, s. 78, İstanbul, 1265..; 5 Mahammed b. Yusuf b. Ömer es-Senûsî, Hakâiku's-Senusî, v. 25, İst. Ünv. Küt. Nr. 627 A. Y. (Bekir Topaloğlu, Kelâm İlmi, s. 48'den naklen). 7 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 4-5. 8 Ctircanî, Şerhu'l-Mevâkıf, c. I, s. 23. 9 Taftazânî, Şerhu'l-Makâsıd, c. I, s. 5, İst. 1305. 10 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 5-6. 11 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 6-7. 12 Bkz. Curcanî, a.g.e., c. I, s. 33-34; İzmirli, a.g.e., c. I, s. 6-8. 8 13 Gazzalî, İlcâmu'1-Avâm An Îlmi'l-Kelâm, Kahire, 1390/1970. 14 Gazzalî, îhyâ, c. I, s. 35; el-İktisad Fil-İ'tikad, s. 77, Beyrut, 1969. 15 Gazzalî, el-İktisad, s. 77. 16 Bkz. İbn Asakir, Tebyinu Kizbi'l-Müfteri, s. 359, Şam, 1348 H. 17 Bkz. Eş'arî, Ebu'I-Hasan, R. Fî Îstihsani'1-Havz Fî İlmi'l-Kelâm, s. 87-89 j; Beyrut, 1952. 18 Bkz. İbn Asakir, a.g.e., s. 359. 19 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 7-11. 20 Curcanî, Ta'rifat, s. 62, İst. 1265. 21 Bkz. Zebidî, Şerhu'1-İhyâ, c. II, s. 14, Beyrut, Tarihsiz. 22 Fezdevî'nin Usûlu'd-Din adlı eseri, Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük tf dan "Ehl-i Sünnet Akaidi" adıyla dilimize çevrilmiştir. İst. 1980. 23 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 11-13. 24 Bkz. Taftazânî, Şerhu'l-Makâsıd, c. I, s. 6; Şerhu'l-Akaid, sj. seyn el-Hayyât, el-İntisâr, s. 72, Kahire, 1925. 25 Bkz. Necip Taylan, Anahatlarıyla İslâm Felsefesi, s. 260, İst. 1983. 26 Bkz. Necip Taylan, a.g.e., s. 295. 27 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 13-15. 28 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 16. 29 Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurulmaktadır : "Bir §ey hakkında ihtilali düşerseniz, Allah'a ve âhiret gününe inamımşsamz, onun hallini Allah'a\ ve Peygambere tırakın" Nisa, 4/59. 30 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 16-17. 31 Bkz. Buharî, c. VII, s. 9; Müslim, c. III, s. 125; Taberî Tarüıu'l-Umemj c. II, s. 436. 32 Bkz. Kemâl Işık, Mu'tezilenin Doğuşu ve Kelâmı Görüşleri, s. 22 - 23, Ankara, 1967. 33 İbn Hişam, es-Siretü'n-Nebeviyye, c. IV, s. 299 - 300, Mısır, 1936. 34 Zümer, 39/30. 35 Bkz. el-Eş'arî, Makâlâtu'l-İslâmiyyin, c. I, s. 36, Kahire, 1950. 36 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 17-19. 37 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 19. 38 Nisa, 4/93. 39 Nisa, 4/48. 40 Kehif, 18/23. 41 Kehif, 18/29. 42 Şûra, 42/11. 43 Hacc, 22/17. 44 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 19-23. 45 Geniş bilgi için bkz. Ahmed Emin, Feeru'l-îslâm; Kemâl Işık, A.g.e., s. 28-35; Ebu'1-Vefâ et-Taftazânl, Trc. Şerafeddin Gölcük, Kelâm İlminin Bellibaşlı Meseleleri, s. 10 - 36, Muh. Ebu Zehra, Trc. Ruhi Fığlalı, Osman Eskicioğlu, îslâmda Siyasî ve İtikadı Mezhepler Tarihi, s. 17 - 25, İst. 1970. 46 el-Bağdadî, Abdulkâhir, Trc. E. Ruhi Fığlalı, Mezhepler Arasındaki Farklar, s. 21 - 22, îst. 1979. 47 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 23-25. 49 Bkz. Ka'bi ve Kadı Abdul-Cebbar, Fazlu'I-t'tizal ve Tabakatul-Mu'tezi-le, s.76; 214 Tunus 1974. 50 Şerhistanî el-Müel c. I, s. 139. 51 Işık, Kemal, a.g.e., s. 35. 52 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 25-29. 53 Kadi Abdu'l-Cebbar, Şerhu Usuli'l-Hamse, s. 195, Kahire, 1965; Şerhista-nî, a.g.e., c. I, s. 44; Kemal Işık, a.g.e., s. 67-68. 54 Geniş bilgi için bkz. Kemal Işık, a.g.e., s. 73-80; Ayetler için bkz. Nisa, 4/44; Tevbe, 9/70; Yunus 10/44; Bakara 2/281 vb. 55 Geniş bilgi için bkz. Kemal Işık, a.g.e., s. 73 - 80. 56 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 29-32. 57 Bu beş risale, "İmara Azam'ın Beş Eseri" adıyla Mustafa Öz tarafından Türkçe tercemeleriyle birlikte neşredilmiştir. İst. 1981. 58 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 32-34. 59 Tâhâ, 20/5. 60 Sâd, 38/75. 61 Fecr, 89/22 62 Tâhâ, 20/5. 63 İzmirli İsmail Hakkı, Yeni İlm-i Kelâm, c. I, s. 98; Gazzalî, İlcâmu'1-Avâm An İlmi'l-Kelâm, s. 62. 64 İzmirli, a.g.e., c. I, s. 105. 65 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 34-36. 66 Matüridî, Kitabu't-Tevhid, s. 74; Kemâleddin el-Beyadî, İşaretu'l-Merâra, J3. 54. 67 Kutluboğa, Tâcu't-Terâcım, s. 58; Leknevî, Pevâld, s. 195. 68 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 36-39. 69 Bekir Topaloğlu, Kelâm İlmi, Giriş, s. 137. 70 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 39-41. 71 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 41-43. 72 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 43-45. 73 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 45. 74 İbn Rüşdün bu eseri "Tutarsızlığın Tutarsızlığı" adıyla Prof. Dr; Kemâl I-şık ve Prof. Dr. Mehmet Dağ tarafından terceme edilmiştir. Samsun,, 1986. 75 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 45-49. 76 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 49-52. 77 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 53-58. 78 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 59. 79 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 59-60. 80 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 60. 81 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 61. 82 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 61-62. 83 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 62-63. 84 Hicr, 15/9. 85 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 63. 86 Necm, 53/3. 87 Haşr, 59/7. 88 Nisa, 4/81. 90 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 63-65. 91 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 66. 92 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 66-65. 93 et~Tahanevî, Keşşaf; el-Cürcanî, Ta'rifat, ed-Delil maddeleri. 94 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 67-68. 95 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 69-70. 96 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 70-71. 97 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 71. 98 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 71-72. 99 îsrâ, 17/36. 72 100 Mülk, 67/23. 101 İzmirli İsmail Hakkı, a.g.e., s. 26-36; Pezdevî, Ehl-i Sünnet Akaidi, s. 8 ve 297. 102 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 72-76. 103 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 76-77. 104 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 77-78. 105 Bkz. Bakara, 2/260. 106 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 78-79. 107 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 80. 108 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 80-81. 109 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 81-82. 110 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 82-83. 111 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 83-84. 112 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 87-88. 113 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 88-89. 114 Bakar, 2/3. 115 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 89. 116 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 89. 117 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 90. 118 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 90. 119 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 90. 120 es-Sabunî, Tere. Bekir Topaloğlu, Matüridiyye Akaidi, s. 184. 121 Zâriyat, 51/35 - 36. 122 Yunus, 10/84. 123 Hucûrat, 49/14. 124 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 90-93. 125 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 93-95. 126 Yusuf, 12/17. 127 Mâide, 5/41. 128 Hucurât, 49/14. 129 Nahl, 16/106. 130 Müslim, İman, 41; Ebu Davud, Cihad, 95. 131 Bkz. Buharı Tevhid, 19; Müslim, İman, 84; Nesaî, îman, 18. 132 Buharı, îman, 15. 133 Beyyine, 98/5. 134 Âl-u İmran, 3/19. 135 Âl-u İmran, 3/85. 136 Bakara, 2/143. 137 Aclunî, Kegfu'1-Hafa, c. III, s. 364; îbn Mace, Sünen, Piten, 3, c. II, s. 1299. 138 Pezdevî, Tere. S. Gölcük, Ehl-i Sünnet Akaidi, s. 216. 139 Bakara, 2/136. 140 Mâide, 5/83. 141 Buhart, Cihad, 102; Müslim, İman, 8. 142 Mâtürldl, Kitabu't-Tevhid, s. 380 vd. 143 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 95-100. 144 Ebu Hanife, el-Vasiyye, s. 72, İmam-ı Azam'm Beş Eseri, Hazırlayan-, tafa Öz, îst. 1981. 145 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 100-103. 146 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 101. 147 Bakara, 2/260. 148 Tevbe, 9/124, 149 Fetih, 48/4. 150 Enfal, 8/2 151 Buharı, İman, 3; Müslim, îman, 57 - 58. 152 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 101-103. 153 Mü'min, 40/85. 154 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 103-104. 155 Bakara, 2/183. 156 Bakara, 2/277. Aynı mealdeki âyetler için bkz. Yunus, 10/9; Hûd, 11/23; ] Ankebût, 29/7, 9; Lokman, 31/8; Fâtır, 35/7, Fussilet, 41/8; Şûra, 42/27... 157 Tâhâ, 20/112. 158 Hucûrat, 49/9. 159 Ebu Hanife, el-Vasiyye, s, 72, İst. 1981. 160 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 104-107. 161 Nisa, 4/116. 162 Bakara, 2/178. 163 Tahrim, 66/8. 164 Hucurat, 49/9. 165 Secde, 32/18. 166 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 107-110. 167 Kemâl Işık, a.g.e., s. 71. 168 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 110. 169 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 110. 170 Prof. Dr. Şerafein Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 110-111. 171 Bkz. Nisa, 4/145. 172 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 111. 173 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 111. 174 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 111-112. 175 Bkz. Nisa, 4/48. 112 176 Prof. Dr. Şerafeddin Gölcük, Doç. Dr.Süleyman Toprak, Kelam, Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi: 112. Yüklə 1,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|