Alevi İslam iLMİhali

HAK ÂŞIKLARINA (Orucun mânen zedelenmesi)

Ey Allâh yolunun yolcusu!

Fıkıh kurallarına göre orucu bozan haller bunlardan ibârettir. Yalnız, İslâm’ın kuralları sadece zâhire bakan dış görüntü ile ilgilenen kurallardan ibâret değildir. Bütün bu zâhirî hükümlerin bir de bâtınî yönü ve özü vardır. Ne özü elde etmek için zâhir terk edilir. Ne de zâhir ile yetinilip özünden gâfil olunur.

Oruç tutmanın hikmetlerinden en önemlisi her halde nefsine hâkim olmayı öğrenmek, dizginleri nefis ve şeytâna kaptırmamaktır.

İçtihat bahsinde değindiğimiz büyük günahlardan bir çoğu gördüğümüz gibi orucu bozan hallerden biri değildir.

Meselâ; hırsızlık yapmak, yalan konuşmak, gıybet etmek, fâiz almak-vermek, kumar oynamak, dedi kodu yapmak, iftirâ etmek, İslâm’a aykırı giyinmek, rüşvet almak-vermek ve benzeri daha bir çok harâm ve büyük günah olan davranışlar vardır ki orucu bozan haller de değildir.

Öyleyse; gerek oruçlu iken, gerek sâir zamanlarda bu davranışları sergilememizde pek büyük sakıncalar yok mu demektir?

Veya, nasıl olsa oruç, bu ve benzeri şeylerle bozulmuyorsa oruçlu iken bunları yapmamızda bir mahzûr yok mudur?

Hem oruç tutar, hem de malımızı karaborsada satabilir miyiz?

Hem oruç tutar, hem de yalanın daniskasının konuşabilir miyiz?

Hem oruç tutar, hem de soygun-vurgunumuza devam edebilir miyiz?

Hem oruç tutar, hem de diğer farzları terk edebilir miyiz?

Hem oruç tutar, hem de insanlara tepeden bakarak, onları küçümseyebilir miyiz?

Şayet böyle bir uygulama vâki olursa, oruç görevimizi yerine getirmiş olur, diğer günahlarımızdan ayrıca hesâba mı çekiliriz?

Canlar! Kardeşler! Müminler!

Ferdî ve toplu olarak yerine getirmiş olduğumuz hiç bir ibâdete Yüce Rabbimizin ihtiyâcı olmadığı gibi, hiç bir günah da Rabbimize eksiklik ve zarar veremez.

Bütün ibâdetlerdeki ana gaye; kulluk, Rızây-ı ilâhî ve rûhun kemâle ermesi ile Cemâlullâh’a vâsıl olmaktır.

Altı delik bir tencereye su koyarak onu doldurmaya çalışmak akıl kârı mıdır?

Yırtık bir cebe para koyup, o paraların dökülmesine aldırış etmeden, onlara sâhip olduğunu iddia etmek divânelik değil midir?

İçerisi farelerle dolu bir ambara buğday yığıp, sonra da, ihtiyaç anında gereken buğdayın ambardan alınarak kullanılabileceğini kabul etmek mümkün müdür?

İşte böyle, günah fareleri de, amel ederek biriktirdiğimizi umduğumuz sevapları ve güzel mükafatları öyle bir kemirir ve tüketirler ki, elde avuçta hiç bir şeyimizin kalmamış olduğunu ancak diğer aleme gözlerimizi açtığımızda âyân beyân anlayabiliriz.

Böyle bir sonla karşılaşmaktan Allâh’a sığınırız.

Rabbü’l âlemîn cümlemize hakîkatin sırrına vâkıf olmak, ibâdet ve taatlerimizin künhüne-özüne varmak şuurunu nasîp eylesin!

Bir güzel insanın (r.h) buyurduğu gibi;

Göz ola, Hak’kı göre!

Yol ola, Hak’ka vara!

Kul ola, Yol’a gele!

Rabb’ini bilen nefsini bile!

Nefsini bilen Kemâl’e ere!

Yolculukta oruç tutma hükümleri;

Namaz bahsinde seferîlik ile ilgili hükümlerde belirtildiği şartlar dâhilinde yolculukta dört rekatlık namazlarını iki rekat olarak kılan bir kimse oruç tutmamalıdır.

Yola çıkan bir kimse oruçlu ise ve yolculuğa da öğleden önce çıkıyorsa, bulunduğu şehrin görülemeyeceği, ezanın duyulamayacağı bir mesâfeye ulaştığında orucunu bozar. Öğleden sonra yola çıkarsa, orucunu tamamlamalıdır.

Seferîlik halinde, bir kimse gittiği yerde on günden az kalacaksa o günler boyunca oruç tutamaz. Ancak on gün ve on günden fazla kalmaya niyetlenirse orucunu tutar.

Ramazan ayında yolculuğa çıkmakta bir sakınca yoktur.^316[316]

SEFER İLE İLGİLİ BAZI RİVÂYETLER

Dinin gözbebeği İmâm Cafer Sâdık @ buyurdu; “Ramazan ayında seferde iken oruç tutan kimse mukîm iken oruç tutmayan kimse gibidir. Bir gün Resûlullâh’a @ bir adam gelerek “Yâ Resûlallâh! Ramazan orucu yolculukta tutulur mu?” diye sordu. Resûlullâh @; “Hayır” dediler. Bunun üzerine adam; “Bu benim için kolay bir iştir yâ Resûlallâh.” deyince, Efendimiz @ şöyle buyurdular; “Muhakkak ki Allâh ümmetimden hasta ve yolculara Ramazan ayında oruç tutmamayı hediye (ikram) etmiştir. Sizden birisi verdiği hediyenin reddedilmesinden hoşlanır mı?”^317[317]

Mürşid-i Kâmil İmâm Cafer Sâdık’a @; “Yolculukta oruç tutanın durumu sorulduğunda” buyurdular @ ki; “Resûlullâh’ın @ seferde iken oruç tutmayı men ettiği kendisine ulaştığı halde (konu ile ilgili hükmü bile bile) tutuyorsa o kimsenin tuttuğu orucu daha sonra kazâ etmesi gerekir. Yok eğer bu bilgi kendin ulaşmamış da cehâletinden tutuyorsa orucu oruçtur, kazâsı da gerekmez.”^318[318]

Dostlar! Canlar! Ehl-i Beyt yolunda, farz olan oruçlardan ayrı olarak bir de harâm, mekrûh ve sünnet oruçlar vardır ki bunlara da kısaca değinelim. Daha ayrıntılı fıkhî hükümler için Ehl-i Beyt yolu alimleri tarafından kaleme alınmış eserlere baş vurulabilir.

SÜNNET ORUÇLAR

Ehl-i Beyt erkânına göre oruç tutulması harâm ve mekrûh olan günler ve haller dışında, yılın bütün günlerinde oruç tutulabilir. Ancak, Peygamberimizin @ ve O’nun Velâyet Güneşinin şuaları olan İmâmlarımızın @ kutlu emir ve buyruklarıyla özellikle tavsiye edilen oruçlar vardır ki, bu oruçlara sünnet oruçlar denilmektedir. Bunlar;

1. 
   Arabî aylara göre, her ayın ilk ve son perşembesi ve ayın onuncu gününden sonraki ilk çarşambası tutulan oruçlar.
   

1. 
   Arabî aylara göre, her ayın onüç, ondört ve onbeşinci günleri (Eyyâmu’l- Beyz günleri) tutulan oruçlar.
   

1. 
   Receb ve Şaban aylarının tamamı veya bir gün bile olsa bir kısmında tutulan oruçlar.
   

1. 
   Sevgilimiz, efendimiz Muhammed Mustafâ’mızın @ mübârek doğum günü olan 17 (onyedi) Rebîulevvel’de tutulan oruç.
   

1. 
   Efendimizin (s.a.v.) Peygamberliğe atandığı gün olan 27 (yirmi yedi) Receb’de tutulan oruç.
   

1. 
   İmâm Ali’nin @ İmâmet ve Velâyetinin îlân edildiği gün olan, Ğadîr-i Hum bayramı gününün orucu.(Onsekiz Zilhicce)
   

1. 
   Muharrem ayının birinci ve üçüncü günleri, duruma ve kişiye göre hüzün ve üzüntünün sebebi olarak Allâh Rızâsı için Muharremin onuncu günü orucu ya da Muharremin ilk on günü veya oniki günü tutulan oruçlar.
   

1. 
   Nevruz bayramı günü orucu.
   

1. 
   Arefe günü orucu.
   

Sünnet oruçlar aşırı meşakkat ve zorluğa uğranılacak ise, yaz günlerinde kışın tutulmak üzere ertelenebilir.

Sünnet orucu tutan kimsenin, bir Müslüman kardeşi tarafından davet edildiği yemeğe giderek orucunu bozması sünnettir.