Alevi İslam iLMİhali

ORUCUN VAKTİ

Orucun vakti; Tan yeri ağarmasından, (imsak-sabah namazının giriş vaktinden) güneşin batmasına kadar olan müddettir.

Bu süre, zamanımızda genellikle imsâkiye, takvim gibi vâsıtalar aracılığıyla öğrenilebilir. Bu vasıtalara ulaşamayan kimseler ise kalblerinin güvende olması için, sahuru doğu ufkundaki aydınlık henüz net olarak belirmeye başlamadan evvel bitirmeli, iftar vaktini de güneşin batmasından tam emîn olmak amacıyla biraz geciktirmelidirler. Bu şekildeki bir uygulama hem ihtiyâta, hem de orucun sıhhatine daha uygundur.

ORUCU BOZAN ŞEYLER

Dokuz şey orucu bozar:

1 . Yemek ve içmek.

2 . Cimâ. (Cinsel ilişki)

3 . İstimnâ. (Kendi kendine oynayarak vs. boşalmak)

4 . Allâh’a, Peygambere @ veya Ehl-i Beyt İmâmlarına bir yalanı nisbet etmek.

5 . Boğaza yoğun katı toz kaçırmak.

6 . Kafanın tamamını suyun içine sokmak.

7 . Sıvı şeylerle tenkiye yapmak.

8 . Sabah ezanına kadar hayızlı, nifaslı veya cünüp olarak kalmak.

9 . Kasıtlı olarak kusmak.
YEMEK VE İÇMEK
Oruçlu bir kimse kasden, yenilmesi adet olsun-olmasın her hangi bir şeyi az veya çok yerse orucu bozulur.

Oruçlunun yanlışlıkla bir şey yiyip içmesi ise orucu bozmaz. O durumda oruçlu olunduğu hatırlandığı anda ağız boşluğunda olan yutulmayıp, dökülür ve oruca devâm edilir.

Oruca niyetlenen bir kimse, sahur yemeğinden sonra henüz imsak olmadan mümkün ise dişlerini fırçalamalı, dişlerinin arasında yemek kırıntıları bırakarak orucunu tehlikeye atmamalıdır.

Her hangi bir sebeple ağız içinde toplanmış olan tükürüğün yutulmasının sakıncası yoktur. Ancak, boğazdan veya benzeri bir yerden gelerek ağız boşluğuna ulaşmış olan balgam orucun sıhhati açısından yutulmamalıdır.

Oruçlu iken bedene gıda yerine geçecek iğneler vurulmamalıdır. Ancak, tedâvî amaçlı bir bölgeyi uyuşturucu iğne veya ilaç yerine kullanılan iğnenin vurulması oruca zarar vermez.

Bebek veya kuş için yiyecek çiğnemek, boğazdan aşağıya geçmemek şartıyla yemeğin tadına bakmak gibi bir işi yapma anında kazâra yiyecek boğaza ulaşırsa oruç bozulmaz. Ancak, bu durumlarda olabildiğince dikkatli davranmak gerekir.

CİMÂ (CİNSEL İLİŞKİ)
Yalnızca sünnet mahallinin dâhil olması durumunda olsa, meni gelmese bile oruç bozulur.

Oruçlu olduğu unutulur, cîma yapılırsa veya zor kullanılarak cimâ yapmak zorunda kalınırsa oruç bozulmaz. Hatırlanıldığı anda yada zorunluluk ortadan kalktığı anda cimâya son verilmelidir. Aksi halde oruç bozulmuş olur.

İSTİMNÂ (OYNAMA İLE BOŞALMA)
Oruçlu bir kimse her ne şekilde olursa olsun kendi kendine meni getirecek bir iş yaparsa orucu bozulur.

Oruçlunun kendi isteği dışında, kendiliğinden meni gelmesi hâlinde, gündüz uyuduğunda ihtilâm olması durumlarında ise orucu bozulmaz.

ALLÂH’A, PEYGAMBERE VE İMÂMLARA YALAN İSNÂT ETMEK
Oruçlu bir kimse, sözle, yazıyla, işaretle veya diğer her hangi bir şekilde Allâh’a, Hz. Peygambere @ ve Oniki İmâm’lara @ veya Hz. Fâtıma’ya @ bilerek yalan isnât ederse orucu bozulur. Diğer peygamberlere @ de bilerek yalan isnât etmek orucu bozar.

Yine aynı şekilde, Allâh’a, Peygamber efendimize @ ve Oniki İmâm’lara @, Hz. Fâtıma’ya @ veya diğer Peygamberlerden @ birine âit olduğu bilinen bir söz ve uygulamanın bile bile yalanlanması, kasıtlı olarak “onlara ait değildir” denilmesi de orucu bozar.

BOĞAZA YOĞUN TOZ KAÇIRMAK
Korunmamak, bile bile önem vermemek, dikkat etmemekten dolayı boğaza rüzgar ve benzeri bir şey vasıtası ile yoğun toz, buhar, duman vs. kaçarsa oruç bozulur.

Sigara dumanı da içildiği taktirde orucu bozduğu gibi, sigara içilen yerde sebepsiz yere girip eğleşmek ve yoğun olarak duman teneffüs etmekle de oruç bozulur.

KAFAYI SUYA SOKMAK
Baş da dâhil olmak üzere tüm vücûdun bilerek suya sokulması ile oruç bozulur. Yalnız kafanın tamâmının suya sokulması da orucu bozar. Kazâra suya düşme neticesinde veya zor kullanılarak cebren kafa suya sokulursa oruç bozulmaz.

Boğulmakta olan bir kimseyi kurtarmak farz ise de, bu sebeple suya girerek başının tamâmını suya daldıran kimsenin orucu bozulur.

SABAH EZÂNINA KADAR HAYIZLI, NİFASLI VEYA CÜNÜB KALMAK
Cünüp olan bir kimse sabah ezânı vaktine kadar kasıtlı olarak gusletmez yahut zaman dar olur da gusül yerine teyemmüm etmez ise orucu geçersizdir.

Ramazan ayının gecesinde cünüp olan bir kimse mümkün ise erinmeden derhal gusül etmelidir. Uyuduğunda sabah ezanından önce uyanabileceğine ihtimâl verirse uyuyabilir. Bu durumda uyanamaz da ezan vaktine kadar uykuda kalsa da orucu geçerlidir. Sabah ezanından önce uyanabileceğine ihtimâl vermeyen kimse, o halde uyurda sabah ezanına kadar uykuda kalırsa orucu bâtıl (geçersiz) olur.

Cünüp olan bir kimse Ramazan ayında gusletmeyi unutur, bir gün sonra veya daha sonraki günlerde hatırlarsa cünüp olarak tuttuğunu bildiği oruçları kazâ etmelidir.

Ramazan ayında sabah ezanından sonra uyanılır ve ihtilâm olunduğu görülürse, ezandan önce ihtilâm olduğu anlaşılsa bile oruç geçerlidir.

Ramazan orucu ve onun kazâsı dışında farz bir oruç tutmak isteyen bir kimse kasten bile sabah ezanına kadar cünüp olarak kalsa orucu geçerlidir.

Kadınlar sabah ezanından önce âdet (hayız) ve lohusalıktan (nifas) kurtulurlarsa derhal gusül etmelidirler. Kasten ezan vaktine kadar gusletmez veya duruma göre teyemmüm etmezse orucu geçersizdir.

Şayet kadın hayız ve nifas guslünü unutur, bir veya bir kaç gün sonra hatırlarsa tuttuğu oruçlar geçerlidir.

Ölüye dokunmakla gusletmesi farz olan bir kimse ölüye değme guslü almadan orucunu tutabilir. Oruçlu iken ölüye dokunarak kendisine ölüye dokunma guslü farz olan kimsenin orucu bozulmaz.

TENKİYE-LAVMAN YAPMAK
Tenkiye; sıvı bir maddeyi tedâvî veya benzeri bir amaçla makattan vücûda dâhil etmeye denilir ki bu amel orucu bozar.

Tedâvî amaçlı olarak kullanılan fitillerin ise sakıncası yoktur ve orucu bozmaz.

KUSMAK
Oruçlu bir kimse tedâvî amaçlı bile olsa az veya çok kasten kusarsa orucu bozulur. Farkına varmadan ve elinde olmadan meydana gelen kusma ise orucu bozmaz.