Een uitgave van de Heemkundekring m m. V de Gemeente Schijndel 2003

PLANTSOENBOS

Bouw – en weiland naast het Plantsoenbosch in den Beemd 1910 (HB 1528 fol.10) E 1456-1457.

Een speciaal aangelegd bos dat dienst deed als (wandel)plantsoen.

PLEIN

Allen het eijckehout staende op de Pleijn voor erve van Willem van der Cant 1694 (RA 143 fol.102); aen de Playn onder Lutteleijnde 1707 (RA 147 fol.183v); de Pleijn 1757 (JW); een huijs aen de Pleijn onder Lutteleijnde 1777 (CvB); uit huis en hof onder Lutteleind aan de Plein 1783 (HH 212); 't Pleijn 1803 (HV); huis koestal schuur dorsvlo­er eesthuis hof boomgaard bouw- en weilanden onder Lutteleinde genaamd de Plein N.1821; de Plein 1832 (kad.); D 321 - 538; de Plein N.1834, 1835, 1884; D 338 (hu: 30.00), 349 (b: 14.90), 384 (vh: 14.56), 460, 463 - 468 (b, w, hu), 506 (vh: 11.90), 530 (b:), 561 (b: 67.00); de Plein 1966 (CS).

Vaak een aanduiding voor een open plaats op een gehucht of voor een wat grotere hoeve (dr. J. Helsen, Noordewijk, 154); ook wel een plaats waar 't vee verzameld werd als naar de heide toeging of er van af kwam. Op zo'n plein trof je vaak een drenkplaats aan en splitste zich dikwijls de wegen, links en rechts van het plein.


PLEKKERSHOEFKE [vgl. Flekkershoefke en Vlekkershoefke]

Land gelegen onder 't Lutteleijndt onder den Boodem van Elde gemeijnlijcken genoemt het Vleckershoefken 1633 (CvB); Plekkersheufken 1757 (JW); Plekkershoef 1803 (HV); Plekkerhufke 1832 (kad); C 948 - 1005; Plekkershoefke N.1845; C 980 - 987.

POELKENSDIJK

Weiland op Poelkensdijk onder Wijbosch 1910 (HB 1528 fol.10a) E 3233-3234.

Dijk gelegen bij een poel?
POELHOF

Erf de Poelhof onder het Lutteleinde 1816 (GA 141); huisje en aangelegen bouw- en boschlanden onder Lutteleinde in het Achterste Hermalen genaamd de Poelhof N.1820.

Poelen zijn gegraven putten, dienende tot drinkplaats van het vee en/of als bluswater (Nuenen, 238); hier dus een hof gelegen in de directe omgeving van een poel.

POETEN

Inden Boorn aen die Poetthen 1549 (RA 44 fol.57).

Poeten zijn jonge wilgen

POLAKKER

Bouwland de Polakker 47 aren, 1912 (HB 1554 fol.7) A 940.

Afleiding van de FN van de Pol

.

POLDER

Een perceel bouwland de Polder 1904 (HB 1399 fol.49a); E 2532.

Laag gelegen stuk land, al of niet onder water staand.

POLLENKAMP

Pollenkamp onder Borne 1816 (GA 141).

Vermoedelijk een afleiding van de PN Pol of Leopold ? Antonie v.d.Pol landbouwer te St.Michielsgestel had land in Schijndel, ter plaatse de Engel onder de Bornee. Pol wordt in het oosten van ons land gebruikt voor een zandheu­veltje, kleine hoogte; in de lagere delen voor een plekje grond dat iets hoger ligt dan de omgeving; eilandje. " Men mene dus niet, dat, indien pol moerasgebied, laag waterig land betekent, het een vervorming is van poel, al kan het in bepaalde gevallen weleens ermee verwant zijn" schrijft M. Schönfeld.

POMP

Verkoop van ‘een huysinge hoff ende aengelag met de geregtigheden van dien groot ontrent drije vierde loopense ondert Lutteleynde ter plaetse in de Straet tegenover de Pomp 1734 (RA 101 fol.254); de nagt – off klapwaeker sal moeten beginnen aen de Gemeentenspomp 1769 (RA 210 fol.83v); een huysinge gelegen omtrent de Gemeentenspomp 1785 (NA 11 fol.450); in het Steegsken nabij de Gemeentenspomp 1804 (RA 183 fol.24); onder Lutteleynde nabij de Gemeentenspomp 1810 (RA 288 z.f.); publicatie betreffende het gebruik van de Dorpspomp 1921 (NwA 321). Bij herleiding blijkt het volgende: D 2399 = D 89.

Dorpspomp voor algemeen gebruik In de Tweede Wereldoorlog liep ze nogal wat schade op en is toen uiteindelijk geruimd, mede om verkeerstechnische redenen. Later heeft hij op de Markt toch weer een plaatsje gekregen, tegenover het pand van Ausems, waar vroeger herberg de Wildeman was.

POMPSTRAATJE

Een huis in twee woningen schuur erven tuin en bouwland in het Pompstraatje N.1860; D 55 - 57 (12.23); ter plaatse het Dorp genaamd de Pompstraat 1903 (HB 1360 fol.32); D 2399..

De straat die uitliep op de gemeentepomp aan de Markt en over­ging in het Kerkstraatje. In de oudere akten spreekt men bijna altijd over het Steegje (bij de kerk) om het Pompstraatje aan te duiden.
PONTVEER

Het Pontveer 1824 (RW); het land bij het Pontveerhuis 1865 (NAA 408); nabij het Pontveer N.1905; E 161 (b: 55.80); huis het Pontveer met schuur 1924 (NAA 21); Ponteveer (vm); E 179; weiland aan den dijk naar het Pontveer 1910 (HB 1528 fol.10a) E 3185; bosch met kanadas op den Nieuwen Dijk naar het Pontveer 1910 (HB 1528 fol.10a) E 3094.

Bedoeld is hier het voetveer over de Zuid-Willemsvaart ter hoogte van de Dintersedijk. (vm 25).

POOTVELDJE

Het Pootveldje in den Hemel N.1875; C 1205 (og: 22.50); de Pootveldjes bij den Hongerhoek 1898 (NwA 57); in Elderbroek de Pootveldjes 1911 (HB 1543 fol.27a) C 3166-3167 en 3382.

Poot of plantgoed, zetgoed; veldje voor bonen of erwten etc.
POPUL(I)E(RE)NBOS

Populenbosch onder Borne 1816 (GA 141); het voorhoofd aan een perceel houtbosch in het gehucht Borne op de Meildoorn genaamd het Populen­bosch N.1836; C 861a (13.70).

Waarschijnlijk is hier toch een populierenbos bedoeld.

POSTVELD

Bosch het Postveld in de Wielsekamp 1910 (HB 1528 fol.6a) B 1473.

Eigendom van een zekere familie (van der) Post?

POTAKKER

De Potakker onder Borne 1816 (GA 141).

Mogelijk een verschrijving van Padakker of Pootakker. Een andere verklaring kan zijn dat in de ondergrond potten of potscherven zijn aangetrofffen. Ook verklaart men de 'potakkkers' als ronde, komvormige stukken land of ingezonken, dus laag land, vgl.de pan, het pannetje (duinpan); zo goed als pan, worden kom en pot gebruikt, het potje, potakkers (M. Schönfe­ld, 120).
POTJE MELKSKAMP

Eenen hooijkamp genaamt Potje Melkskamp in de Houtert onder Elschodt groot omtrent ses karren hooijgewas 1777 (RA 169 fol.164); een hooijcamp genaamt Potjemelkscamp in de Houtert onder Elschot aan een dijk 1797 (RA180).

Het element 'pot' duidt op een min of meer ronde inzinking in de bodem, die met water was gevuld (M. Schönfeld, waternamen, 225. Toch kan het potje melk ook een kwaliteitsaanduiding inhouden van de grond nl. hoge vruchtbaarheid.
PRANGEN

Een lange streep achter Pranghen 1500 (PAS 417).

Het mnl. ‘prange’ kan staan voor een stok met een klem aan de punt of ook wel knuppel. Onder het mnl. ww. prangen verstaat men knellen, persen, drukken, maar ook worstelen, vechten of kijven. In dat geval kan het een perceelscomplex zijn wat betwist is geweest. Andere betekenissen zijn 1) boei of halsijzer aan een schandpaal; 2) dwarslat op een wip waarop bij het vogelschieten de vogels zijn bevestigd; 3) zorg, moeilijkheid, ellende, wat zou kunnen wijzen op de zeer armoedige grond.Overigens komt in de Helmondse cijnsregisters ook de FN Prang(h)en voor.
PREDIKHERENKAMP zie: Prekerskamp.

In Leunenhoefve deen sijde Preecheerencamp van Den Bosch 1663 (RA 80 fol.6v); een stuk groeslant groot ontrent eenen mergen aent Wijbosch aende Preekheerencampen 1677 (RA 131 fol.146v).

De Predikheren, een Dominicanerorde, werden in de volksmond de ‘Preekheren’genoemd.
Kort PREDIKHERENKAMPKE

In seeckere campken genoempt het Cordt Predicheerencampken 1646 (NvdH 12 fol.84).

PREKERS

Uit een kamp hooijland in de Elschot ene zijde de Preekers 1783 (HH 82); perceel hooi- en weiland in drie kampjes gegraven onder Wei­bosch genaamd de Prekers N.1826; de Prekers (vm); E 102 - 110, 137, 139, 145, 148 - 152. [zie ook Prekert]

PREKERSBOS

Langs Prekersbosch N.1870; E 382 (w, hh: 1.17.60).

PREKERSKAMP

In Marsmanshorick den Predicheerencamp aldaer 1640 (RA 72 fol.49); 4½ mergen groes heij en weij ondert Wijbos genaemt Preeckers­camp 1662 (RvS).