O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti qodirova Surayyo Adilovna
Yüklə 5,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Xo„rrandalar uchun xonalar Xo„randalar uchun xonalar, odatda, birinchi qavatda, bosh kirish joyi yoki yon fasadlar tomonida joylashtiriladi. Sababi, aynan shu xonalar binoning hajmiy-fazoviy kompozitsiyasini shakllaydi va uning badiiy ko„rinishiga ta‟sir qiladi. Qavat balandligini 3,3 metr qilib, agar savdo zalining sig„imi katta bo„lsa – 4,2 metr qilib qabul qilish lozim. Ovqatlanish zallari va ularga xizmat ko„rsatuvchi issiq va sovuq taom sexlarini, shuningdek oshxona idish-tovoq xonalarini yuvish xonasini, qoidaga ko„ra, bir sathda joylashtirish kerak. 118 Umumiy ovqatlanish korxonlarining kompozitsion (A) va texnologik (B) sxemalari. 119 Xo„randalarga xizmat ko„rsatishni shakli va umumiy ovqatlanish korxonasining tavsifi ovqatlanish zallarini loyihalashtirishdagi prinsipial omillardan hisoblanadi. O„ziga o„zi xizmat ko„rsatish korxonalari (oshxona, yemakxona, tezkor xizmat ko„rsatishga ixtisoslashgan kafelar), odatda, ovqatlanishdagi utilitar (tor doiradagi) ehtiyojlarni qondirishga xizmat qiladilar; xizmat ko„rsatish ofistiantlar yordamida amalga oshiriladigan ovqatlanish korxonalari (restoran, bar, razryadli kafelar)da xo„rrandalar tomonidan tanlangan so„rov va ehtiyojlar qondiriladi hamda ularni dam olishi uchun ham muayyan sharoitlar yaratilib beriladi. Xo„randalarga xizmat ko„rsatish ofistiant orqali, bufetchi yokibarmen orqali yoxud taom tarqatish peshtaxtalari va rastalari orqali o„ziga o„zi xizmat ko„rsatish prinsipiga asoslangan holda amalga oshirilishi mumkin. O„ziga o„zi xizmat ko„rsatish korxonalaridagi ovqatlanish zallari tarkibiga taomni olish va taomni tanovul qilish zonalari kiradi. Taomlar assortimenti cheklangan yoki taomlarning kompleks to„plamlarini taklif qiladigan tezkor xizmat ko„rsatish korxonalarida xizmat ko„rsatish barmen orqali amalga oshirilishi mumkin, ya‟ni taomni olish zonasi taom tarqatish peshtaxtasi yonida shakllanadi. Taomlar assortimenti kengaytirilgan korxonalarda (oshxona, kafe va h.k.) taom olish zonasi tarkibida patnis va ovqatlanish anjomlari, gazaklar, birinchi va ikkinchi taomlar uchun modullashtirilgan uskunalarning elementlari va shu kabilar uchun mo„ljallangan peshtaxtalar joylashtirilgan taom tarqatish liniyasi bo„ylab shakllanadi. O„ziga o„zi xizmat ko„rsatishda taom tarqatish liniyalari (zonalari) ishlab chiqarish xonalar guruhi (issiq taom tayyorlash sexi) va ovqatlanish zali o„rtasida bog„lovchi bo„g„in vazifasini bajaradilar, ular issiq sex bilan funksional bog„lanishga ega bo„lib, ovqatlanish zali maydonida joylashtiriladilar. Issiq sex va zal orasida joylashtiriladigan taom tarqatish liniyalari ustida, agar ular orasida to„siq bo„lmasa, yonmaydigan yoki qiyin yonadigan materialdan tayyorlangan va balandligi shiftgacha bo„lgan ekran o„rnatilishi ko„zda tutiladi. Bu ekranning pastki qismi poldan 2 metr balandlikda bo„lishi lozim. Taom tarqatish liniyalari ovqatlanish zalidan to„siqlar, dekorativ orayopmalar va ekranlar, guldonlar vositasida ajratilishi lozim. Texnologik tarqatish liniyasidan chegaralovchi ekranning to„sig„igacha bo„lgan masofa: xo„randalar bir qator bo„lib o„tganida 0,9 m; xo„randalar ikki qator bo„lib o„tganida 1,2 m bo„lishi kerak; texnologik tarqatish liniyasi orqasidagi ishchi zona kengligi 1 metr qilib qabul qilinadi. Tarqatish liniyasiga kirayotgan va undan chiqib ketayotgan xo„randalar oqimi kesishmasligi zarur. Restoran va kafelar zallarida uchta zonani ajratish mumkin: kirish, ovqatlanish zali va estrada-raqsga tushish. 120 Ovqatlanish zalining (taom tarqatish zonasini hisobga olmaganda) maydoni zaldagi bitta o„rin hisobidan quyidagi jadvalda berilgan ko„rsatkichlarga asosan qabul qilinadi [43]: Restoranlarda 1,8 Umumiy foydalanishdagi va oliy o„quv muassasalaridagi oshxonalarda 1,6 Kafe, gazakxona va pivoxonalarda 1,4 Kafe-avtomat, tezkor xizmat ko„rsatish korxonalari va alkogolsiz ichimliklar barlarida 1,2 Bolalar sog„lomlashtirish maskanlari (yozgi) va yuqori sinf o„quvchilarining sog„lomlashtirish maskalarida 1,0 Sanatoriy turidagi bolalar sog„lomlashtirish maskanlarida 1,4 Maktablar va maktab-internatlarda: zaldagi o„rinlar soni 80 tagacha bo„lganida zaldagi o„rinlar soni 80 tadan ko„p bo„lganida 0,75 0,7 Kasb-hunar kollejlarida 0,8 O„rta maxsus ta‟lim muassasalarida 1,3 Sanatoriylar, sanatoriy-profilaktoriylarda, dam olish maskanlari (pansionatlar)dam olish bazalari, yoshlar lagerlari, turistik bazalarda: o„ziga o„zi xizmat ko„rsatishda 1,8 ofistiantlar xizmat ko„rsatganida 1,4 Yüklə 5,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|