O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi muqimiy nomidagi Qo`qon Davlat pedagogika instituti Ziyayev Adhamjon Nisolmuxammatovich

Elektron ta’lim resurslari:www.pedagog.uz.
www.ziyonet.uz
 
 
 

---

127 
Mundarija 
So`zboshi…………………………………………………………………… 4 
1. Tarbiya jarayoni mohiyati va mazmuni.Tarbiya qonuniyatlari va tamoyillari...5 
1.1.Tarbiya tushunchasi,tarbiyaning maqsadi va umumiy vazifalari……………...5 
1.2.Tarbiya jarayonining o’ziga xos xususiyatlari………………………………...8 
1.3.Tarbiya qonuniyatlari va tamoyillari…………………………………………..9 
2. Jamoa tarbiya ob’ekti va sub’ekti sifatida…………………………………….10 
2.1.Jamoa ushunchasi……………………………………………………………..10 
2.2. O’quvchilar jamoasini shakllantirishning mohiyati va tashkiliy asoslari….....13 
2.3. O’quvchilar jamoasining rivojlanish darajasi va shakllanish bosqichlari……13 
2.4. O’quvchilar jamoasi rivojining asosiy shart-sharoitlari…………………...…17 
3. Tarbiyaning umumiy metodlari……………………………………………..22 
3.1. Tarbiya metodlari haqida tushuncha…………………………………………22 
3.2.Tarbiya metodlari tasnifi…………………………………………………….. 23 
3.3. Ijtimoiy ongini shakllantiruvchi metodlar……………………………...…….24 
3.4. Faoliyatni tashkil etish va ijtimoiy xulq - atvor me’yorlarini shakllantirish…27 
3.5. Pedagogik rag’batlantirish xulq-atvorni tuzatish metodlari………………….28 
4. O’quvchilarning ilmiy dunyoqarashini shakllantirish va aqliy tarbiya ………32 
4.1.Mustaqil fikrlash,ilmiy dunyoqarash va milliy g’oyani shakllantirish o’quv 
tarbiya jarayoninig tarkibiy qismi…………………………………………………32 
4.2.O’quvchilarning ilmiy dunyoqarashini shakllantirishning tarkibiy qismlari…33 
4.3.Aqliy tarbiyaning maqsad va vazifalari……………………………………….34 
4.4. Aqliy tarbiya vositalari……………………………………………………….34 
4.5.Iqtisodiy tarbiya-o’quvchilarning ilmiy dunyoqarashini shakllantirishning 
tarkibiy qismi sifatida……………………………………………………………..36 
4.6. O’quvchilarning ekologik tarbiyasi…………………………………………..37 
5. Fuqarolik tarbiyasi…………………………………………………………….38 
5.1. Fuqarolik tarbiyasining maqsad, vazifalari va metodlari…………………….38 

---

128 
5.2. O’quvchilarga fuqarolik tarbiyasi berish jarayonida Davlat ramzlari(Madhiya, 
Gerb, Bayroq)dan foydalanish…………………………………………………….40 
5.3. Vatanparvarlik va baynalminallik tarbiyasining maqsad,vazifalari va 
metodlari…………………………………………………………………………46 
5.4.Huquqiy tarbiya……………………………………………………………...50
5.5.Yosh avlod huquqiy ongi va madaniyatini shakllantirish-fuqarolik
tarbiyasining tarkibiy qismi……………………………………………………...54
6. Ma’naviy-axloqiy tarbiya…………………………………………………...55 
6.1. Ma’naviy-axloqiy tarbiyaning maqsad va vazifalari………………………..55 
6.2. Ma’naviy-axloqiy tarbiya shakl va metodlari……………………………….58 
6.3. Oilada bolalarni ma’naviy-axloqiy tarbiyalash mazmuni…………………...60 
6.4 O’quvchilarda ongli intizomni tarbiyalash…………………………………...61 
7. O’quvchilarning mehnat,jismoniy va estetik tarbiyasi……………………….64 
7.1.Mehnat tarbiyasining maqsad, vazifalari……………………………………..64 
7.2. Mehnat tarbiyasining mazmuni va metodlari………………………………...65 
7.3.Jismoniy tarbiyaning maqsad va vazifalari…………………………………...70 
7.4. Jismoniy tarbiya vositalari……………………………………………………70 
7.5. Estetik tarbiyaning maqsad va vazifalari……………………………………..71 
7.6. Estetik tarbiya vositalari……………………………………………………...73
8. Ta’lim muassasasi menejmenti……………………………………………….73 
8.1. Ta’lim muassasasi menejmenti haqida tushuncha……………………………73 
8.2.Ta’lim muassasini boshqarish...........................................................................75 
8.3 Ta’lim muassasasi Ustavi–Rahbarlik va boshqaruv tizimini aniqlovchi 
hujjat……………………………………………………………………………..78 
8.4. Ta’lim muassasasining ichki boshqaruvi…………………………………….81 
8.5. Ta’lim muassasasida metodik ishlarni tashkil etish………………………….89 
8.6.Ta’lim olganlikni tashxis etishining mohiyati…………………. ……………92
8.7.O’quv jarayonida nazorat va hisobga olish funksiyalari……………………..93 
8.8.Ta’lim olganlikni tashxis etish tamoyillari…………………………………...97 
8.9.O’quv faoliyati natijalarini hisobga olish turlari,shakllari va metodlari……...97 
8.10.O’quvchilarning bilim,ko’nikma va malakalarini baholash mezonlari…….101 
9. Korreksion pedagogika asoslari….………………………………….............103 
9.1. Korreksion pedagogika pedagogika fanining tarmog’i sifatida…………….103 
9.2. Korreksion (maxsus) pedagogikaning vazifalari,tamoyillari,metodlari…….104 

---

129 
9.3.Inklyuziv ta’lim……………………………………………………………...105 
9.4. Anomal bolalar va ularning umumiy tavsifi………………………………...108 
9.5. Aqliy rivojlanishi,ko’rish,eshitish,nutqida nuqsoni bor bolalar……………112 
9.6.O’zbekiston Respublikasida anomal bolalarning ijtimoiy ahvoli…………..120 
Glossariy………………………………………………………………………...122 
Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………………………….126