Noma’lumlari soni statika tenglamalari sonidan ortiq boMgan masalalar
statik noaniq masalalar deb ataladi. Bunday masalalami yechishda statika tenglamalari kamlik qiladi. Masala yoki konstruksiyaning statik noaniqlik daraiasiga qarab, qo‘shimcha tenglamalar tuzishga to‘g‘ri keladi. Masalada- gi ortiqcha noma’lumlar soni konstruksiyaning statik noaniqlik darajasini belgilaydi. Masalan, ortiqcha noma’lum bitta boMsa - bitta, ikki marta sta tik noaniq masala uchun - ikkita qo‘shimcha tenglama tuziladi va h.k. Qo‘shimcha tenglamalar konstruksiya elementlarining deformatsiya holat- lari asosida keltirib chiqariladi. v . Statik noaniq masalalarni yechish tarti- bini misollar orqali tushuntiramiz. 1. Ikki uchi mahkamlangan sterjenning С nuqtasiga F kuch qo'yilgan (2.19-rasm). Sterjenning pastki va ustki qismlaridagi z@=( zo‘riqishlami aniqlash talab etiladi. F kuch sterjen uchlarida RA va RB reak- siya kuchlarini hosil qiladi. Ulami ixtiyoriy ravishda yuqori tomon yo'naltiramiz. Bu QO masala uchun statikaning birgina tenglama- -Еч sini tuza olamiz: ////////////, 7777777777. г -Л б '£jy = R A + R B ~ F = 0 . (a) Bir tenglamada ikki noma’lum mavjud. Demak masala bir marta statik noaniq. Buni yechish uchun bitta qo‘shimcha tenglama tuzish kifoya. Sterjenning ikki uchi mustahkam biriktirilganligi sababli uning umumiy uzunligi o‘zgarmaydi, ya’ni Д/ = 0-