«karyer mexanik uskunalari» fanidan

Ekskavatorining konstruktiv sxemasi ishlash prinsipi

2-rasm.
EKG 5 ekskavatori xarakatlanuvchi turli lapalari bo‘lib, (1-rasmda) ko‘rsatilgandek, cho‘mich 1, egarli podshipnik 3 va kuch berish mexanizmi detallari tomonidan tutib turiladigan rukayat 2 dan tashkil topgan. Ekskavator strelasi buruluvchi platformaga tayanchi sharnir orqali tayanadi va ilgak 5 yordamida tutib turiladi, ko‘taruvchi kanat lebyodkalardan strela bosh bloki 6 orkali utib nuktada ilgaki 7 orkali chumichga tushadi. O₂ sharner uchi 2 qisimga ajraladi.
Ushbu ekskavatorda rukayat karopkasi (kuch berish) kanat orqali amalga oshiriladi. Strelaning pastki qismi 9 (10 patkos orqali tutib turiladi) yuqorigi qismi 8 esa ilmoq 5 orqali tutib turiladi. Rukayat harakatiga kuch beruvchi lebyotka 11 platformada joylashadi rukayatning oldinga va orqaga xarakati o‘z o‘qiga o‘rnatilgan markaziy bloklar 14 va rukayatda joylashgan 15 va yarim 16 bloklar orqali o‘tuvchi 12 va 13 kanatlari yordamida bajariladi.

3-rasm
Rukayatni xarakatlantiruvchi kuch berish mexanizmining kanatli polispastizimi sxemasi. a. Kanatlarning uralish sxemasi
Kuch berish mexanizmida libitkasi platformaning old qismida joylashadi kuch beruvchi 1 va qaytaruvchi kanat 2 lar 3 va barabanlarda chiqib strelada joylashgan 5 va 6 bloklarni aylanib o‘tadi va rukayatda joylashgan oldingi va orqa yarim bloklarga boradi 3 va 4 barabanlar aylanganda rukayatning o‘q yo‘nalishida siljishi sodir bo‘ladi


EKG 5 Ekskavatorning ko‘rsatgichlarini aniqlash
Ekskavatorlar yordamida qazib olinayotgan yoki yuklanayotgan kon jinslari to‘g‘risidagi ma’lumotlar jadvaliga keltirilgan
1-jadval

Protodyakonov shkalasi bo‘yicha qattiqlik koeffitsienti	Jinslar	Jinslarning qazishga bo‘lgan nisbiy qarshiligi KF, MPa	Jinslarning ko‘pchish koeffitsienti Cho‘michning to‘lalik koeffitsienti	Jinslarning zichligi, t/m^3
7	Mustaxkam yarim toshli jinslar, portlatilgan koyalar	0,4	1,4 0.8	3

Mexanik lopatalar uchun cho‘mich massasi quyidagi formula yordamida aniqlanadi
M_k = S₁ · E₁, t
bu erda S₁ – cho‘michning osmasi bilan birgalikdagi tara koeffitsienti.
Cho‘mich masasini hisoblashda S₁koeffitsientining qiymati ishlash sharoitiga bog‘liq holda quyidagicha belgilanadi
2-jadval