DANİEL (Ayios, Stylites)
(409, Mertha -11 Aralık 493, Konstan-tinopolis) Din adamı.
Aziz (ayios) payesini taşıyan Daniel bir asket (çilekeş rahip) olan Aziz ihtiyar Simeon'un en tanınmış müridiydi ve Patrik Akakios(-») ile birlikte monofizit akımına (İsa'nın tek doğalı olduğunu savunanlara) karşı mücadelesiyle de bilinir.
Adıyaman civarındaki Samosata (Samsat) yakınlarında doğan Daniel, 12 yaşında bir manastıra katıldı. Bizans'ın doğu topraklarında çeşitli yerlerde bulunduktan sonra, Antiokhea (Antakya) civarında, bir sütunun tepesinde yaşayan ihtiyar Simeon'un yanına gitti. Böylesi zor bir yaşamı seçen azizlerin ilki olan Aziz Simeon, 16 m yüksekliğindeki sütunun üzerinde, dünyanın çeşitli yerlerinden gelen ziyaretçileri kabul ederdi. Bu görüşmeden etkilenen Daniel, 460'ta Konstan-tinopolis'e döndükten sonra, şehre 4 km uzaklıkta, Boğaziçi'nde bir dikmenin üstüne yerleşti ve burada yaşamının 33 yılını geçirdi.
Bizans yazmalarına göre, Daniel Kons-tantinopolis'te bulunduğu dönemde İmparator I. Leon'dan (hd 457-474) daha büyük nüfuza sahipti ve tek kelime bile Grekçe bilmediği halde, ona (herhalde çevirmenler aracılığı ile) danışmanlık yapardı.
I. Leon'dan sonra tahta geçen II. Leon da kısa sürede ölünce, iktidarı zor kullanarak ele geçiren Konsül Basiliskos (hd 475-476) 451'de Halkedon Konsili(-») tarafından yasaklanmış monofizitliği canlandırmak istediğinde Konstantinopolis halkının büyük tepkisi ile karşılaştı. Patrik Akakios, Ayios Daniel'den yardım isteyince, yaşadığı sütundan (33 yıl içinde ilk ve son kez) inerek mücadeleye katıldı. Çatışmalar sırasında şehirde büyük yangınlar çıktı, binlerce kitap ve sanat eseri yok oldu. Basiliskos'un 476'da bir manastıra kapanmayı kabul etmesiyle son bulan karışıklık dönemi, Ayios Daniel'in halkın gözündeki saygınlığını daha da artırdı.
Yaklaşık seksen yıl boyunca çok zor bir yaşam biçimini seçen Daniel'in cenaze töreni, bunun tam tersine çok görkemli olmuştu. Binlerce mumun yandığı törende, bedeni çok değerli taşlarla süslenen bir lahte yerleştirilmişti. Daniel, kilise mozaiklerinde Aziz ihtiyar Sime-on'la birlikte resmedilir. Portrelerinde ise, omuzları aşan saçı ve uzun sakalı ile bir direğin üstünde ya da bir sepetin içinde gösterilmiştir.
Bibi. N. H. Baynes, Three Byzantine Saints, 1948, s. 1-71; H. Delehaye, Leş Saints Stylites, Brüksel, 1923, S. 1-94; S. A. Harvey, "The Po-litization of Byzantine Saints", University of Birmingham Fourteenth Spring Symposium of Byzantine Studies, 1981, s. 36-37; R. Brow-ning, "The Low Level Saints Life in the Early
Dostları ilə paylaş: |