DAMAT İBRAHİM PAŞA ÇEŞMESİ
Üsküdar İmrahor Caddesi'nde, Şifa Ha-mamı'nın önünde, Kavaklı İskele Sokağı girişindedir.
Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından 114i/ 1728'de yaptırılmıştır. Yedi beyit halindeki kitabesi Şair Rahmi Bey tarafından söylenmiştir. Bugün oldukça bozulmuş olan son mısraları tarihini verir: O taş-ı dehre işrabeyledim tarihin ey Rahmi / Bu ayn-ı âsaf ibrahim Paşa eyledi icra 1141".
Cephesi mermer kaplı olup çeşmenin büyük haznesi ahşap, dört eğimli ve kiremit kaplı bir çatı ile örtülüdür. Saçak seviyesinde, mermer cepheyi stalaktitler-den oluşan bir bordur sınırlar. Ayna, dilimli sivri bir kemere sahip olup kemer alınlıklarında bitkisel tezyinatlı bir çift rozet yer alır. Ayna kemerini ve üstündeki kitabeyi yuvarlak ve sığ bir silme çerçeveler. Ayna da musluk çevresi yükseltilmiş, beşgen bir bölüm halindedir ve musluğun üstüne rast gelen bölümünde bir rozet bulunur. Tekne mermer olmakla birlikte, yol kotlarının yükselmesi sonucu zemine gömülmüştür. Diğer cepheleri kesme taş olarak ele alınmış olan çeşme, bir tarafta sırasındaki binalara bitişiktir, diğer tarafta ise pahlı bir köşe yaparak sokak köşesine yerleşmiştir. Orijinal durumu çok fazla bozulmamış olan yapı tümüyle sıvanmış ve boyanmıştır. Tanışık, çeşmenin 1940'ların başında bile kuru ve terk edilmiş olduğunu belirtir. Bugün de aynı halini muhafaza eder. Ancak vaktiyle Başlısu adı verilen ve çok lezzeüi olan bir kaynağın suyunun burada aktığı bilinmektedir. Bibi. Tanışık, istanbul Çeşmeleri, II, 324; Çeçen, Su Tesisleri, 285.
ZİYA NUR SEZEN
Dostları ilə paylaş: |