| Bibi. Tanışık, İstanbul Çeşmeleri, 138; Çeçen, Su Tesisleri, 215.
ZİYA NUR SEZEN
Damat
İbrahim
Paşa
Çeşmesi,
Fatih
Yavuz Çelenk,
1994
DAMAT İBRAHİM PAŞA ÇEŞMESİ
Ortaköy Camii'nin önündeki meydandadır. Çeşme Lale Devri'nin ünlü sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa(-») tarafından yaptırılmıştır.
Ortaköy'deki Damat ibrahim Paşa Çeşmesi'nin yapım tarihi, üçer mısralı altı satır ve tarih düşürülmüş yedinci satırdan oluşan ta'lik hatlı kitabesinde 11367 1723 olarak belirtilmiştir.
Dikdörtgen prizma gövdeye sahip o-lan Damat İbrahim Paşa Çeşmesi'nin denize dönük dar cephesi mermer kaplı ve bezelidir. Cephe üç bölümden oluşmakta, ortada dışarı taşmaktadır. Orta bölüm ana musluğa, yan bölümler ise mü-senna kurnalarına ayrılmıştır. Lale Devri çeşme cephelerinin genel çizgilerini yansıtan çeşmenin musluğu bir dikdörtgen silmeyle çerçevelenmiştir. Musluğun iki yanında birer servi ve üzerinde iri bir rozet bulunmaktadır. Bu gurup "S" kıvrımlı bir kemer biçiminde bir silme içine alınmıştır. Tümü dikdörtgen bir çerçeve içinde toplanmıştır. Musluk az derin bir niş içindedir. Niş, bu döneme özgü yarım yuvarlak kemerli ve ışınsal gelişen
yarım rozetle biçimlenmektedir. Yarım rozetle musluk aynasını, mukarnas öğe-leriyle oluşan bir korniş ayırmaktadır. Niş düzenlemesi önce bir dikdörtgene dönüştürülmüş, onun üzerine de yazıtın dikdörtgen panosu yerleştirilmiştir. Niş içi ve niş üstü bezeme grupları oluk ve o-yuk silmeyle dikdörtgen çerçeve içine alınarak cephe düzenlemesi toparlanmıştır. Mukarnas ve palmet dizileriyle gelişen saçak kornişi cephe düzenlemesini güçlü bir bezeme çizgisi oluşturarak tamamlamaktadır.
Bibi. Tanışık, İstanbul Çeşmeleri, II, 52-55; Ö. Barışta, İstanbul Çeşmeleri, ist., 1992.
AYLA ÖDEKAN
Dostları ilə paylaş: |
